
-
KOPMAS. Wzmianki o stosowaniu kompasu pochodzą już ze starożytnej Grecji i Rzymu, jednak pierwsza informacja o zastosowaniu igły magnetycznej pochodzi z 1117 roku z Chin. Kompas został skonstruowany na początku XIV wieku, jednak postać jaką znamy obecnie stworzono w XVI wieku. Wykorzystuje namagnesowaną igłę wskazującą magnetyczny biegun północny;
-
NAMIERNIK (pelengator) – służy do namierzania kierunków od obserwatora do obiektu znajdującego się na widnokręgu;
-
LOG – mierzy prędkość jednostki i odległości, które przebywa;
-
SONDA – mierzy głębokość;
-
SEKSTANT – służy do mierzenia kątów stosowanych przy pomiarach wysokości ciał niebieskich oraz w nawigacji terestrycznej;
-
CHRONOMETR – precyzyjny zegar niezależny od warunków atmosferycznych;
-
GPS – system nawigacji satelitarnej.
W XVI w pojawiły się pierwsze mapynawigacyjne (zwane portolano), z zaznaczonymi: linią brzegową, głębokością wód, przeszkodami i kierunkami geograficznymi. W 1325 roku niejaki Levi Ben Gerson wynalazł przyrząd zwany laskąJakuba, służący do określania wysokości kątowej ciał niebieskich. To samo przeznaczenie miało astrolabium skonstruowane przez Tycho Brache w XVI wieku. Wiek kolejny przynosi powstanie oktantu,chronometruisekstantu. Pierwszy kompasżyroskopowy powstał w 1903 roku dzięki Hermannowi Kaempfe. Przełom w nawigacji przyniosło upowszechnienie łącznościradiowej. Dzisiejsze systemysatelitarne zostały zapoczątkowane przez stworzony w 1958 roku amerykański system TRANSIT, mający zastosowanie w nawigacji morskiej oraz geodezji. Od 1967 system zaczęto stosować również w celach cywilnych.